Op is op

Laat ik beginnen met je vraag te beantwoorden. Wat mij het meest opvalt is, dat PVV-sympathisanten zich bedreigd voelen. Bang voor ontwikkelingen die ze niet kunen beinvloeden: banken veroorzaken een crisis en komen ermee weg, Europa reguleert ons leven en schrijft ons de wet voor, buitenlanders overspoelen ons land en krijgen voorrang, en de Haagse politici zijn elitaire types die elkaar alleen maar vliegen afvangen en de echte problemen laten liggen. En dat alles kost sloten met geld, waar de gewone normale Nederlanders voor moeten opdraaien. Dat roept om verzet: het moet allemaal anders, het tij moet gekeerd.

Het is niet mijn diagnose, maar het is ook geen complete onzin. Het is makkelijk een machteloos gevoel te krijgen in een wereld die je niet kunt overzien, maar die wel van alles van jou weet en nog meer wil weten. Een bekende vroeg mij laatst wat ik van de sleepwet vond. Ik heb gezegd dat ik vóór ga stemmen bij het referendum. Als die wet de overheid meer bevoegdheden geeft om boeven te vangen, vind ik dat prima. Daar dacht mijn gesprekspartner heel anders over. Hij vond het maar niks dat de overheid iedereen kan afluisteren: waar blijft onze privacy? Hij had er geen vertrouwen in dat er geen misbruik van zou worden gemaakt. Dat wantrouwen is volgens mij een kernpunt in het populistische denken. Dat je niet alles maar voetstoots aanneemt kan ik inkomen, gezond wantrouwen is gezond, maar het kan ook een principiële keuze worden: “ze” zijn nu eenmaal niet te vertrouwen, dus je kunt je er beter maar niet mee inlaten. Wie zijn ze? Nou, overheid, politici, bestuurders, banken, die hele elite, die hele ambtenarij, dat hele nepparlement.

Het is vooral angst. Als je voortdurend op hoge, agressieve toon je boosheid uit over wat je wordt aangedaan, ben je bang en weet je niet wat je moet doen. En daar ben je ook maar moeilijk bij te helpen.

Dat je loyaal PvdA-lid blijft spreekt mij aan. Het is ook een prima partij, niet eens zozeer van wege hun standpunten of hun programma, maar meer nog vanwege de bestuurlijke ervaring waarover de partij beschikt. Een aantal andere partijen hebben die ook, en dat is waar het wat mij betreft om gaat: dat politieke partijen politici en bestuurders kunnen leveren die hun vak verstaan. Naar mijn idee heeft de PvdA in het vorige kabinet een prima rol gespeeld, waar ze ten onrechte vreselijk voor gestraft zijn: van 38 naar 9 zetels. Maar het komt wel weer goed met de PvdA, let op mijn woorden. 38 wordt het niet meer (dat was indertijd ook een zeer geflatteerde uitslag, omdat veel kiezers strategisch hebben gestemd), maar ze komen weer terug, denk ik. Ook de commercie in de zorg heeft zijn langste tijd gehad. Denk ik. Hoop ik.

Als onze economie en onze welvaart steeds maar moeten groeien (velen denken dat dat goed is) dan maken we alles op wat onze aardbol te bieden heeft. Straks zijn er geen bomen, geen polen, geen ozon, geen vissen, geen ijsberen en geen vlinders meer, alleen nog zeespiegelstijging, wateroverlast en plastic zo ver het oog reikt. Over bedreigingen gesproken . . . .

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.